Recensie: Wendbare strategie op één A4

Ondertussen zijn al vele canvassen verschenen. In het boek Wendbare strategie op één A4 beschrijft Sjors van Leeuwen het wendbaarheidscanvas.

Het wendbaarheidscanvas is een hulpmiddel, denkmodel en ‘praatplaat’ om het begrip wendbaarheid handen en voeten te geven. De auteur geeft aan dat er geen voorgeschreven volgorde tussen de 11 bouwstenen van het canvas is. Via de bouwstenen externe gerichtheid, rolling strategy, innovatie, merk en klant vindt de afstemming met de continu veranderende omgeving plaats. De bouwstenen kompas, scope en leiderschap zorgen voor een heldere koers en slagvaardigheid. De bouwstenen businessmodel, werkorganisatie en technologie vormen de ‘motor’ van de organisatie, die snel en flexibel aangepast moet kunnen worden. Per bouwsteen krijgen we een uitgebreide toelichting, verschillende binnen de bouwsteen passende technieken en voorbeelden uit de praktijk. Ieder bouwsteenhoofdstuk sluit af met een samenvatting en een set canvasvragen die je helpen om de discussie te voeren. Binnen deze 11 bouwstenen krijg je in totaal 43 wendbaarheidsknoppen op basis waarvan je meer of minder wendbaar kan zijn.

Het wendbaarheidscanvas;

De 11 bouwstenen:

• Kompas: Waar gaan we heen en wie gaat mee. Visie, ambitie, waarden en een goed verhaal
• Scope: Hoe groot is de transformatie-opdracht. Wat betekent wendbaarheid voor onze organisatie. De breedte, diepte en toegevoegde waarde van meer wendbaarheid op organisatie, portfolio en/of operationeel niveau
• Leiderschap: Goed voorbeeld doet volgen. Van functies naar rollen, sturen op strategische doelen, prioriteiten stellen
• Externe gerichtheid: Wat gebeurt er om ons heen. Snelheid van signaleren (reactietijd), de snelheid van reageren en beslissen (actietijd) en de vertaling van signalen (ontwikkelingen en trends) naar bruikbare inzichten en initiatieven?
• Rolling strategy: Flexibel inspelen op veranderingen. Je kijkt vijf tot tien à twintig jaar vooruit (visie en ambities) en redeneert terug naar nu (huidige situatie), vervolgens bepaal je wat je op de korte en langere termijn wilt bereiken
• Innovatie: gericht verbeteren en vernieuwen. De keuze voor open en klant gedreven innovatie, het omgaan met verbetering (exploitatie) én vernieuwing (exploratie) en de keuze voor first mover of fast follower
• Businessmodel: Van strategie naar praktijk. Het aanpassingsvermogen van het businessmodel kun je versterken met netwerkstructuren, modulaire processen en continu verbeteren, maar je moet daarbij wel in control blijven
• Werkorganisatie: Bevlogen teamwork vormt de basis. Om snel te kunnen handelen worden taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zo laag mogelijk in de organisatie belegd, en gedelegeerd naar resultaatgerichte en zelforganiserende eenheden die op een agile manier werken
• Technologie: Design for agility. Een flexibele enterprise-architectuur met verschillende soorten businessapplicaties (backoffice-, frontoffice- en innovatieprocessen) en een plug-and-play infrastructuur op basis van standaardisatie, modularisatie en integratie
• Merk & Klant: Win hart (emotie), hoofd (ratio) en routine (onbewuste). Hoe kan men verbeteren in love to buy, easy to remember en easy to buy)

Conclusie: Het boek maakt op een overzichtelijke wijze helder wat wendbaarheid inhoudt voor een organisatie en hoe je als organisatie meer wendbaar kan worden. De titel suggereert dat we op één A4 een wendbare strategie kunnen vastleggen en hanteert hiervoor het wendbaarheidscanvas. Het boek maakt dat wat mij betreft niet waar. Om het canvas te kunnen gebruiken had wat mij betreft de positionering van verschillende onderdelen op het canvas meer met elkaar in lijn gebracht of geclusterd kunnen worden. Ook had ik graag een paar ingevulde canvassen willen zien. Nu is het beschreven canvas niet meer dan opsomming van de 11 aandachtsgebieden en blijft onduidelijk wat er nu in het canvas ingevuld moet worden. Sterker nog, bij een aantal bouwstenen wordt weer verwezen naar werkwijzen waarbij een canvas, wederom omschreven als een hulpmiddel op één A4, voor die specifieke bouwsteen moet worden ingevuld (b.v. Waarde Propositie Canvas, Business Model Canvas).

Bestellen: Wendbare strategie op één A4